Realizując obowiązek wynikający z ustawy z 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (Dz. U. z 2018 r. poz. 1560), zachęcamy Państwa do zapoznania się z informacjami, które przybliżą i pozwolą zrozumieć Państwu zagrożenia związane z cyberbezpieczeństwem.
Cyberbezpieczeństwo to „odporność systemów informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych przez te systemy” (art. 2 pkt 4) Ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa (tj. Dz.U. z 2020 r. poz. 1369).
Do najpopularniejszych zagrożeń w cyberprzestrzeni możemy zaliczyć:
- Ataki z użycie szkodliwego oprogramowania,
• Kradzieże tożsamości,
• Ataki mające na celu wyłudzenie lub zniszczenie danych,
• Blokada dostępu do usług,
• Niechciana poczta (SPAM),
• Socjotechnik,
• Phishing.
W celu ochrony przed zagrożeniami należy stosować zabezpieczenia:
- Stosuj zasadę ograniczonego zaufania do odbieranych wiadomości e-mail, sms, stron internetowych nakłaniających do podania danych osobowych, osób podających się za przedstawicieli firm, instytucji, którzy żądają podania danych autoryzacyjnych lub nakłaniających do instalowania aplikacji zdalnego dostępu.
- Nie ujawniaj danych osobowych w tym danych autoryzacyjnych dopóki nie ustalisz czy rozmawiasz z osobą uprawnioną do przetwarzania Twoich danych.
- Instaluj aplikacje tylko ze znanych i zaufanych źródeł.
- Nie otwieraj wiadomości e-mail i nie korzystaj z przesłanych linków od nadawców, których nie znasz.
- Każdy e-mail można sfałszować, sprawdź w nagłówku wiadomości pole Received: from (ang. otrzymane od) w tym polu znajdziesz rzeczywisty adres serwera nadawcy.
- Porównaj adres konta e-mail nadawcy adresem w polu „From” oraz „Reply to” – różne adresy w tych polach mogą wskazywać na próbę oszustwa.
- Szyfruj dane poufne wysyłane pocztą elektroniczną.
- Bezpieczeństwo wiadomości tekstowych (SMS).- sprawdź adres url z którego domyślnie dany podmiot/instytucja wysyła do Ciebie smsy, cyberprzestępca może podszyć się pod dowolną tożsamość (odpowiednio definiując numer lub nazwę), otrzymując smsa, w którym cyberprzestępca podszywa się pod numer zapisany w książce adresowej, telefon zidentyfikuje go jako nadawcę wiadomości sms.
- Jeśli na podejrzanej stronie podałeś swoje dane do logowania lub jeżeli włamano się na Twoje konto e-mail – jak najszybciej zmień hasło.
- Chroń swój komputer, urządzenie mobilne programem antywirusowym zabezpieczającym przed zagrożeniami typu: wirusy, robaki, trojany, niebezpieczne aplikacje (typu ransomware, adware, keylogger, spyware, dialer), phishing, narzędziami hakerskimi, backdoorami, rootkitami, bootkitami i exploitami.
- Aktualizuj system operacyjny, aplikacje użytkowe, programy antywirusowe. Brak aktualizacji zwiększa podatność na cyberzagrożenia. Hakerzy, którzy znają słabości systemu/aplikacji, mają otwartą furtkę do korzystania z luk w oprogramowaniu.
- Wszystkie pobrane pliki skanuj programem antywirusowym.
- Nie otwieraj plików nieznanego pochodzenia.
- Logowanie do e-usług publicznych, bankowości elektronicznej bez aktualnego (wspieranego przez producenta) systemu operacyjnego to duże ryzyko.
- Nie korzystaj ze stron banków, poczty elektronicznej, które nie mają ważnego certyfikatu bezpieczeństwa,
- Korzystaj z różnych haseł do różnych usług elektronicznych.
- Tam gdzie to możliwe (konta społecznościowe, konto email, usługi e-administracji, usługi finansowe) stosuj dwuetapowe uwierzytelnienie za pomocą np. sms, pin, aplikacji generującej jednorazowe kody autoryzujące, tokenów, klucza fizycznego.
- Regularnie zmieniaj hasła.
- Nie udostępniaj nikomu swoich haseł.
- Pracuj na najniższych możliwych uprawnieniach użytkownika (zwykły użytkownik – a nie konto administracyjne w systemie).
- Wykonuj kopie bezpieczeństwa.
- Skanuj podłączane urządzenia zewnętrzne (pendrive, karty pamięci itp.).
- Skanuj regularnie wszystkie dyski twarde zainstalowane na Twoim komputerze.
- Kontroluj uprawnienia instalowanych aplikacji.
- Unikaj z korzystania otwartych sieci Wi-Fi.
- Podając poufne dane sprawdź czy strona internetowa posiada certyfikat SSL. Protokół SSL to standard kodowania (zabezpieczania) przesyłanych danych pomiędzy przeglądarka a serwerem.
- Zadbaj o bezpieczeństwo routera (ustal silne hasło do sieci WI-FI, zmień nazwę sieci WI-Fi, zmień hasło do panelu administratora, ustaw poziom zabezpieczeń połączenia z siecią Wi-FI np. WPA2 i wyższe, aktualizuj oprogramowanie routera, wyłącz funkcję WPS, aktywuj funkcję Gościnna Sieć Wi-Fi „Guest Network”.
- Szyfruj dyski twarde komputera, przenośne.
- Zwracaj uwagę na komunikaty wyświetlane na ekranie komputera.
Pamiętaj, że żaden bank czy Urząd nie wysyła e-maili do swoich klientów/interesantów z prośbą o podanie hasła lub loginu w celu ich weryfikacji.
Zrozumienie zagrożeń cyberbezpieczeństwa i stosowanie sposobów zabezpieczania się przed zagrożeniami to wiedza niezbędna każdemu użytkownikowi komputera, smartphona czy też usług internetowych.
Warto również zapoznać się z informacjami poniżej:
- STÓJ. POMYŚL. POŁĄCZ. jest polską wersją międzynarodowej kampanii STOP. THINK. CONNECT.™, mającej na celu podnoszenie poziomu świadomości społecznej w obszarze cyberbezpieczeństwa poprzez informowanie o zagrożeniach i sposobach radzenia sobie z nimi, promowanie zachowań służących poprawie bezpieczeństwa internautów, ich rodzin i otoczenia. MATERIAŁY DO POBRANIA
- OUCH! To cykliczny, darmowy zestaw porad bezpieczeństwa dla użytkowników komputerów. Każde wydanie zawiera krótkie, przystępne przedstawienie wybranego zagadnienia z bezpieczeństwa komputerowego wraz z listą wskazówek jak można chronić siebie, swoich najbliższych i swoją organizację. LINK
- Zespół CERT Polska działa w strukturach NASK (Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej) – państwowego instytutu badawczego prowadzącego działalność naukową, krajowy rejestr domen .pl i dostarczającego zaawansowane usługi teleinformatyczne. CERT to pierwszy powstały w Polsce zespół reagowania na incydenty, zagrożenia w sieciach komputerowych. Zapoznaj się z rocznymi raportami z działalności CERT Polska zawierającymi zebrane dane o zagrożeniach dla polskich użytkowników Internetu, w tym również opisy najciekawszych nowych zagrożeń i podatności.
- Strona Rządowego Centrum Bezpieczeństwa – Akademia Bezpieczeństwa RCB – LINK
Wybrane podmioty oraz firmy zajmujące się cyberbezpieczeństwem:
- Ministerstwo Cyfryzacji,
• CERT Polska,
• CSIRT GOV,
• CSIRT NASK,
• CSIRT GOV,
• Niebezpiecznik.pl,
• CyberDefence24,
• Cyberrescue,
